در این مقاله سعی داریم تا بخش بندی ذهن رو از منظر دو انسان برجسته مقایسه کنیم و به مکاتب این دو نفر جهت بدیم تا بتونیم از اون در جهت رشد فردی خودمون استفاده کنیم. ابتدا باید بگیم که ذهن چیه؟ در ادامه اول این سوال رو پاسخ میدیم و سپس ساختار اون رو بیان میکنیم.
ذهن چیست؟
مجموعه ای از توانایی‌های فکری است که شامل هوشیاری، تصورات، ادراک، تفکر، قضاوت، زبان و حافظه میشود. ذهن ما در واقع جایی است برای تفکر و ادراک. این ذهن به بخش های متفاوتی تقسیم میشوند که هر کدام ماموریت و وظیفه خاصی دارند.
فروید کیست؟
زیگموند فروید عصب‌شناس برجسته اتریشی و بنیانگذار دانش روانکاوی، به‌عنوان یک روش درمانی در روانشناسی بود. او با نظریه های جنسیت و عقده به شهرت رسید. او در علم روانکاوی به علومی دست پیدا کرد که توانست با آن به رشد فردی و اجتماعی بشر کمک شایانی کند.
یونگ کیست؟
کارل گوستاو یونگ در ۱۸۷۵ در سوییس به دنیا آمد. او فیلسوف و روانپزشک اهل سوئیس بود که با فعالیتش در روانشناسی و ارائهٔ نظریاتی تحت عنوان روانشناسی تحلیلی شناخته میشود. گفته میشود که هر چه فروید ناتمام گذاشت او تکمیل کرد.
نظریه کوه یخ زیگموند فروید
فروید معتقد بود که ساختار و بخش های ذهن انسان شامل ۳ بخش اساسی است. هر بخش از ذهن دسترسی و کارایی متفاوتی دارد که به ترتیب گفته میشود.
۱-خودآگاه: ذهن خودآگاه یا ایگو همان بخش آگاه ذهن ماست. تمام تفکرات آگاهانه، قضاوت و افکار آگاه که با اصل واقعیت اداره میشود.
۲-سیستم پیش‌آگاه – که در آن شیء یا نمود ناخودآگاه فرایند اولیه توسط فرایند ثانویه زبان (و نمودهای واژگان) محدود میشود که یک پیش‌زمینه است که بتواند وارد هشیاری شود.
فروید معتقد بود که ذهن انسان بسیار شباهت به یک کوه یخ دارد که بیشتر آن در آب فرو رفته و فقط نوک قله از آب بیرون است. او با این نظریه به ما میگوید که ما فقط ۳ درصد آگاهانه عمل میکنیم و اکثرا از روی ناخودآگاه کاری را انجام میدهیم.
نظریه یونگ
یونگ هم معتقد بود که ذهن یا روان انسان سه بخش دارد ولی تفاوت اساسی با زیگموند فروید داشت. یونگ میگفت که ذهن انسان شامل سه بخش:
۱-ایگو – ضمیر هشیار: این قسمت همان بخش آگاهانه و ادراک ذهن ماست. ما در این بخش تصمیم میگیریم و آگاه هستیم.
۲-ناخودآگاه شخصی: قسمت بعدی از ذهن ما جمعی از تجربیات شخصی ما را در بر میگیرد. تمام اتفاقات زندگی شخصی ما در این قسمت وجود دارد.
۳-ناخودآگاه جمعی: یونگ معتقد بود که تمام تجربیات بشر از ابتدا تا کنون در ذهن ما وجود دارد و به آن ناخودآگاه جمعی میگفت. این کشف بزرگ علم روانکاوی را چند دهه جلو انداخت. تجریبات جمعی مانند جنگ، رسوم، آداب و … از طریق ناخودآگاه جمعی به نسل های بعد منتقل میشوند.
جمع بندی و نتیجه گیری
ساختار ذهن انسان در دو مکتب متفاوت را با هم خواندیم. برای گوش دادن به این مقاله میتوانید قسمت دوم پادکست حرکت از نو را گوش کنید. لینک های مرتبط با این مقاله را در زیر درج کرده ایم.
